Sözleşmeli Üretim Ne Demek? Sözleşmeli Üretim Nedir?
Sözleşmeli Üretim : İşletmelerin markalı ve özellikli mallarının üretimini başka işletmelere yaptırmalarına imkân veren işbirliği anlaşmalarıdır. Özellikle dış pazarlarda üretim yapmanın iç pazarlara göre daha düşük maliyetli olduğu durumlarda, işletmenin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü artırmak için başvurulan işbirliği türüdür.
Örneğin, ABD ya da Avrupa kökenli işletmelerin ucuz iş gücü nedeniyle üretimlerini Uzakdoğu’da ve Latin Amerika’da gerçekleştirmeleridir. Elektronik (Nokia), otomotiv (Mercedes), spor ayakkabı (Nike), giyim (United Colors of Benetton), mobilya (IKEA), temizlik maddesi (Procter & Gamble) sektörlerinde bu yöntem sık rastlanan bir seçenektir.
Bu işbirliği türünde ürünlerin üretim izni, anlaşma ile diğer üretici firmalara verilmektedir. Sözleşmeli üretim yapmak isteyen işletme, ürünü başka bir işletmeye yaptırırken pazarlama faaliyetlerini ise kendisi üstlenmektedir. Kendi belirlediği spesifikasyonlara (kalite ve miktar) uygun ürünleri üretmek için diğer üreticilerle anlaşma yapmaktadır. Daha sonra da bu ürünleri kendi markası altında pazarlamaktadır.
İşletmelerin bu işbirliği türünü seçmelerinin nedenlerine bakacak olursak; üretim ve lojistik maliyetleri azaltılmakta, ucuz iş gücünden yararlanabilmekte, ithalat kısıtları aşabilmekte, uluslararası pazarlara giriş kolay ve düşük riskli olabilmekte ve yönetsel problemlerden kaçınabilmektedir. Ayrıca, işletmenin başarısı üretimden çok, pazarlama ve hizmete dayalı ise bu işbirliği türü daha çok tercih edilmektedir. En önemli sakıncası ise sözleşmeli üretim yapan işletme, gelecekte olası bir rakip olabilmektedir. Türkiye’de deri giyim ihracatında fason üretimin payı % 60’tır. Vestel’in ihracatının %50’sini fason üretim (JVC, Hitachi, Toshiba, Sanyo, Whirlpool ve Electrolux) oluşturmaktadır.